El Greco
Doménikos Theotokópoulos, algemeen bekend als El Greco (“De Griek”), was een vooraanstaand schilder, beeldhouwer en architect uit de Spaanse Renaissance. Hij werd geboren op 1 oktober 1541 in Heraklion, Kreta, dat toen deel uitmaakte van de Republiek Venetië. Ondanks zijn Griekse afkomst ontwikkelde hij een groot deel van zijn carrière in Spanje, meer specifiek in Toledo, waar hij wordt beschouwd als een belangrijke figuur van de Spaanse Renaissance.
El Greco bestudeerde aanvankelijk Byzantijnse iconenschilderkunst in zijn geboortestad, waardoor hij een sterke basis kreeg in de post-Byzantijnse kunst. Vervolgens verhuisde hij rond 1567 naar Venetië, waar hij diepgaand werd beïnvloed door het werk van Titiaan en Tintoretto, waardoor zijn stilistische bereik werd verbreed. Zijn tijd in Venetië werd gevolgd door een korte periode in Rome, van 1570 tot 1577, waar hij uit de eerste hand de werken van Michelangelo en Rafaël zag.
In 1577 verhuisde El Greco naar Spanje en vestigde zich in Toledo. Deze overstap betekende een keerpunt in zijn carrière, want in Toledo kwam zijn unieke stijl volledig tot bloei. De werken van El Greco staan bekend om hun levendige kleuren, dramatische belichting en vaak langgerekte, spirituele figuren die zijn schilderijen een mystieke uitstraling geven. Zijn kunst wordt beschouwd als een voorloper van zowel het expressionisme als het kubisme, wat zijn blijvende invloed op de loop van de westerse kunstgeschiedenis onderstreept.
Enkele van El Greco’s beroemdste werken zijn “De begrafenis van de graaf van Orgaz” (1586-1588), “Gezicht op Toledo” (1599-1600) en “Het ontkleden van Christus” (1577-1579). Deze werken laten zijn unieke mix van Byzantijnse, Renaissance en maniëristische invloeden zien en creëren een stijl die duidelijk zijn eigen is.
El Greco overleed op 7 april 1614 in Toledo. Hoewel zijn werk in de eeuwen na zijn dood uit de gratie raakte, werd het aan het eind van de 19e en het begin van de 20e eeuw herontdekt en wordt het nu beschouwd als een van de invloedrijkste werken uit de Renaissance. El Greco’s kunst blijft het publiek boeien, niet alleen vanwege de technische briljantheid, maar ook vanwege de diepe spirituele diepte en de vragen die het oproept over de aard van de representatie in de kunst.
