Francisco Goya
Francisco José de Goya y Lucientes (1746-1828) was een Spaanse romantische schilder en prentkunstenaar. Goya, geboren in het kleine dorpje Fuendetodos in Spanje, wordt vaak geroemd als een van de belangrijkste figuren in de Spaanse kunstgeschiedenis en hij heeft een aanzienlijke erfenis achtergelaten in de internationale kunst.
Goya begon zijn kunststudie op 14-jarige leeftijd onder de hoede van de schilder José Luzán, voordat hij in Madrid en later Italië ging studeren. Na zijn terugkeer in Spanje werd hij schilder voor het koninklijk hof en een vooraanstaand portrettist van zijn tijd. Zijn portretten van Spaanse aristocraten worden gekenmerkt door een directheid en eerlijkheid die de persoonlijkheid van zijn onderwerpen onthulde met een ongekende helderheid en inzicht.
In de jaren 1790 begon Goya’s werk te veranderen, beïnvloed door de politieke onrust van die tijd, waaronder de Schiereilandoorlog (1807-1814). Zijn werken werden donkerder en toonden zijn groeiende ontgoocheling en cynisme ten opzichte van maatschappelijke corruptie en geweld. Zijn serie “Disasters of War” is een grimmig verslag van de gruwelen en wreedheden van de oorlog, en wordt beschouwd als een van de eerste modernistische werken vanwege het grimmige realisme en de emotionele intensiteit.
Later in zijn leven raakte Goya steeds meer geïsoleerd door ziekte en persoonlijke problemen, en zijn werk weerspiegelde zijn wanhoop en introspectie. Zijn serie “Black Paintings”, gemaakt als muurschilderingen op de muren van zijn huis, is een beklemmende verkenning van psychologische onrust en de donkere hoeken van de menselijke natuur.
Goya wordt vaak gezien als zowel de laatste van de oude meesters als de eerste van de modernen. Zijn bereidheid om de wereld in al zijn glorie en gruwelijkheid af te beelden, gecombineerd met zijn innovatieve techniek en visie, maakt hem tot een blijvend relevante figuur in de kunstgeschiedenis. Ondanks zijn vaak grimmige onderwerpen, heeft Goya’s vermogen om de menselijke conditie in al zijn vormen af te beelden een diepgaande invloed achtergelaten op zowel kunstenaars als kunstliefhebbers. Zijn invloed is te zien in het werk van talloze kunstenaars die na hem kwamen, van Édouard Manet en Pablo Picasso tot Francis Bacon.