Mark Rothko
Mark Rothko, geboren als Marcus Rothkowitz op 25 september 1903, was een Amerikaanse schilder die bekend staat om zijn belangrijke bijdragen aan de abstract expressionistische beweging. Rothko kwam oorspronkelijk uit Dvinsk, gouvernement Vitebsk, in het Russische Rijk (nu Daugavpils, Letland). In 1913 emigreerde hij met zijn familie naar de Verenigde Staten om te ontsnappen aan de opkomende antisemitische sentimenten. Ze vestigden zich in Portland, Oregon, waar Rothko zijn eerste jaren doorbracht.
Rothko’s interesse in kunst begon in zijn late tienerjaren en hij verhuisde naar New York in 1923 om te studeren onder kunstenaars Max Weber en anderen aan de Art Students League van New York. Hoewel hij al vroeg succes had met zijn figuratieve en symbolistische werken, onderging Rothko’s stijl eind jaren veertig een grote transformatie. Hij begon zich te verdiepen in abstract expressionisme, geïnspireerd door mythologie en primitieve kunst.
Rothko werd, samen met andere kunstenaars zoals Jackson Pollock en Willem de Kooning, een leidende figuur in de New York School, een groep kunstenaars die bijdroeg aan de evolutie van het abstract expressionisme. Rothko’s stijl veranderde van veelvormige schilderijen naar waar hij vandaag de dag het meest bekend om staat – grote, rechthoekige velden van kleur en licht, vaak bestaande uit slechts twee of drie gelaagde kleurenbanden die een intense emotionele reactie oproepen bij kijkers.
Rothko’s werk wordt gekenmerkt door zijn baanbrekend gebruik van kleur om emotie en het transcendente of sublieme over te brengen. Zijn kunstwerken worden beschreven als een “drama van kleur”, bedoeld om de kijker te overspoelen met een verscheidenheid aan emoties. Rothko suggereerde zelf dat zijn grootschalige werken van dichtbij bekeken moesten worden, zodat de kleurvlakken het gezichtsveld volledig konden omsluiten.
Rothko’s latere jaren werden gekenmerkt door toenemende gezondheidsproblemen en worstelingen met depressies. Zijn werk in deze periode werd donkerder van toon, misschien een weerspiegeling van zijn stemming. In 1970 beroofde Rothko zich op tragische wijze van het leven. Zijn nalatenschap blijft echter gevierd en bestudeerd worden. Zijn schilderijen hangen in veel grote musea over de hele wereld en zijn bijdrage aan de abstract expressionistische beweging blijft invloedrijk in de kunstwereld.
Enkele van Rothko’s belangrijkste werken zijn “No. 61 (Rust and Blue)” (1953), “Orange, Red, Yellow” (1961) en de Rothko Chapel in Houston, Texas, waar veertien van zijn zwarte maar kleurrijke schilderijen hangen, bedoeld om te inspireren tot contemplatie en een diepgaande spirituele ervaring. Zijn hele leven lang streefde Rothko ernaar om alle obstakels tussen de kijker en het schilderij weg te nemen, om een pure ervaring van kleur, vorm en emotie mogelijk te maken. Deze filosofie is een bewijs van zijn unieke benadering van de schilderkunst en een blijvend symbool van zijn impact op de kunstwereld.